Yenidoğan gelişiminde en heyecan verici durumlardan biri bebeğin eline ilk kez oyuncak alarak oyun oynamaya başladığı andır. Sağlıklı bir oyun rutininin oluşması bebeğin hem motor becerilerini geliştirmeye hem de etrafıyla iletişim kurmasına yardımcı olur. Bu nedenle oyuncak etkileşimini gelişimin düzenli bir parçası haline getirerek bebeğinizle daha hızlı bağ kurabilirsiniz. Peki bebekler ne zaman oyuncak tutar ve oyuncak seçimi neye göre yapılır?
Bebekler Ne Zaman Oyuncak Oynar?
Yenidoğan bir bebek, doğumun hemen ardından hızla yeni dünya şartlarına alışmaya ve etrafını tanımaya başlar. Genellikle ilk haftalar bebeğin çevresindeki renkleri, sesleri ve diğer değişimleri tam olarak algılayamadığı zorlu bir süreçtir. Bu dönemde herhangi bir yeme-içme veya uyku rutininin oluşması beklenmediği gibi bebeğin oyuncaklara tepki göstermesi de beklenmez. Ancak yavaş yavaş yerine alışan, ebeveynlerini tanıyan ve belirli rutinler geliştiren bebeklerde oyuncaklara olan ilgi de kısa sürede fark edilir hale gelir. Peki bebekler ne zaman oyuncak oynar?
Her bebeğin oyunlara ve oyuncaklara duyduğu ilgi aynı düzeyde olmayabilir bu nedenle oyuncakla oynama evresi de bebeğin gelişimine ve karakterine göre farklılık gösterir. Yine de birkaç aylık bir bebek etrafını saran parlak renklere ve dikkat çekici seslere tepki vermeye başladığından, oyuncak etkileşiminin 2. ay itibariyle yaşanması beklenir. Aylara göre bebekteki duyu gelişimi hızlanır, el parmak koordinasyonu güçlenir ve çevresel farkındalık artar. Bunun devamı olarak, oyun oynama rutini kendi kendine günlük hayata girmeye başlar. Dolayısıyla oyuncak seçimi ve oyun konusunda karar alırken bebeğinizin gelişim özelliklerini göz önünde bulundurmanız önerilir.
Çocuklarda Oyuncak Seçimi
Özellikle yenidoğan evresindeki bebeklerde oyuncak seçimi, en az oyuna başlama aralığı kadar önemsenmesi gereken bir konudur. Nitekim, bebeğin gelişimine uygun olmayan oyuncaklarla oynamasının kendi içinde ciddi riskleri vardır. Örneğin; bebeğin elinde tutamayacağı kadar büyük veya yutabileceği kadar küçük oyuncaklar tutması, istenmeyen hayati tehlikeler doğurabilir. Bu nedenle bebeğiniz için oyuncak seçimi yaparken aylık gelişim tablosunu dikkate almanız gerekir. Genellikle aya göre bebeklerdeki oyuncak seçimi şu şekilde olabilir:
- Yenidoğan bebeklerde el ve parmak kullanımı henüz başlamamıştır. Bu süreçte yatağın üzerine asılan renkli, hareketli ve sesli puset oyuncakları kullanılabilir.
- 2. ayla birlikte bebekteki görme ve işitme yetileri gelişir. Bu aşamada asılarak veya sallanarak kullanılan müzikli bez oyuncaklar veya oyun halıları tercih edilebilir.
- 3. ay sonunda bebekteki kavrama yetisi artmaya başlar. Bebeğin ebatlarına uygun yumuşak, renkli ve müzikli çıngırak tipi oyuncaklar alınabilir.
- 4-6 ay arası bebekte uyku rutini oluşmaya başladığından oyuncak seçiminde bu yeni düzen baz alınabilir. Hareketli müzikli kutular, yumuşak bez kitaplar ve peluş oyuncaklar ile oynanabilir.
- 7-9 ay aralığı bebeğin iki elini kullanabildiği bir dönemdir. Bu süreçte üst üste dizilen renkli bloklar ve elden ele geçirilen yumuşak toplar tercih edilebilir.
- 10-12 ay aralığında emeklemeden yavaş yavaş adım atmaya başlayan bebekler az parçalı yapbozlar, şekil eşleştirme kutuları veya renkli setler gibi zihin geliştirici oyuncaklarla oynayabilir.
Doğru oyuncak seçimi, bebekleri hem eğlendirir hem de eğiterek geliştirir. Siz de bebeğinizin yaratıcılığını, motor becerilerini ve ses çıkarma veya yürüme yetilerini hızlandırmak için düzenli oyun saatleri planlamaya başlayabilirsiniz.
Oyuncak Seçiminde Nelere Dikkat Edilmesi Gereklidir?
Bebeklerin oyuncak etkileşiminden mümkün olan en fazla verimi almak için dikkat edilmesi gereken bazı temel kurallar bulunur:
- Bebekler nesneleri ağızlarını götürmeyi sevdiklerinden, oyuncak malzemesi sağlıklı ve doğal olmalı, zararlı BPA veya kimyasal içermemelidir.
- Sivri köşeli ve keskin hatlı oyuncaklar yerine yumuşak ve köşesiz oyuncaklar tercih edilmelidir.
- Oyuncağın üzerinde kolay kopabilen ve boğaza kaçma riski olan düğme, toka gibi küçük parçalar bulunmamalıdır.
- Hijyen açısından makinede yıkamaya ve kolay temizlenmeye uygun oyuncaklar kullanılmalıdır.
- Bebeğin boynuna dolanma riski olan uzun ipli veya kordonlu oyuncaklar ileri yaşlara kadar kullanılmamalıdır.
Genel olarak bebeğin gelişimine destek olan, yaratıcılığını artıran, ahşap veya bez gibi sağlıklı materyallerden elde edilen kaliteli oyuncakları tercih etmeniz en doğrusudur. Bu sayede bebeğinizle eğlenceli vakit geçirirken bir yandan sosyalleşmesine de yardımcı olursunuz.
Bebekler Ne Kadar Süre Oyuncak ile Oynamalıdır?
Bebeklerde sağlıklı bir oyun rutini planlarken dikkat edilmesi gereken bir diğer konu da oyun oynamaya ayrılan günlük dilimdir. Her bebeğin ihtiyaçları farklı olduğundan “Bebekler ne zaman oyuncakla oynar?” sorusuna, aslında kişisel gelişim özelliklerine göre yanıt verilmesi gerekir. Örneğin; oyuncakla oynamak pek çok bebeğin ruh halini yatıştırarak uykuya dalışını hızlandırır, bu nedenle uyku öncesi kısa bir oyun saati planlamak onun daha sağlıklı uyumasına yardımcı olacaktır. Küvete giren bebekler içinse banyo saatlerini eğlenceli hale getiren banyo oyun setleri doğru bir tercihtir.
Çocuğun yaşı büyüdükçe oyuncak etkileşimi artış gösterir ancak yenidoğan bebekler uzun süre tek bir şeye konsantre olamadıklarından bu süre nispeten kısa olabilir. Genel olarak gün içinde oyuncakla oynama süresine dair belirli bir kısıtlama bulunmaz. Dolayısıyla beslenme esnasında veya onu eğlendirmek istediğiniz her an ilgisini çeken sesli oyuncaklardan, çıngıraklardan veya peluş ayıcıklardan faydalanarak onunda daha yakın temas kurabilirsiniz.
Diğer her şeyde olduğu gibi oyun rutini de zamanla gelişir ve belirli bir deneme yanılma payı içerir. Bu nedenle süreç içinde bebeğiniz için en iyi işleyen oyun saatlerini bulmanız daha kolay olur. Ancak planladığınız oyun aralığı nasıl olursa olsun bebeğinizin sağlığını tehlikeye atmayan, keyif verirken düş kurmaya teşvik eden oyuncak seçimleri yapmanız her zaman büyük önem taşır. Siz de bebeğinize kendini daha mutlu hissettirecek, dayanıklı ve faydalı oyuncaklara ulaşmak isterseniz, Karavan Kids’in zengin ürün yelpazesini inceleyebilirsiniz.